एका दृष्टिक्षेपात

मूल्यवर्धन हा एक शाळा-स्तरावर चालवला जाणारा कार्यक्रम आहे. बालस्नेही वातावरण निर्माण करून मुलांमध्ये लोकशाही मूल्यांची रुजवणूक करण्यास शाळांना सक्षम बनवणे असा या कार्यक्रमामागचा मुख्य उद्देश आहे.
शांतिलाल मुथ्था फाउंडेशन
या अशासकीय स्वयंसेवी संस्थेने भारतातील शालेय शिक्षणात सकारात्मक बदल घडविण्याच्या प्रयत्नांमध्ये काही पूरक भूमिका निभावावी या हेतूने या कार्यक्रमाची निर्मिती केली आहे.

अंमलबजावणीची पद्धत

मूल्यवर्धन कार्यक्रमात ‘संपूर्ण-शाळा सहभाग’ पद्धत वापरली जाते. काही परिणामकारक शैक्षणिक पद्धतींचा वापर करून या कार्यक्रमाची दिशा ठरवण्यात आली आहे.

‘संपूर्ण-शाळा सहभाग’ पद्धतीत शाळेचे सर्व वातावरण लोकशाही पद्धतीचे बनते व सर्व शैक्षणिक प्रक्रिया लोकशाही मूल्यांनुसारच चालतात. या पद्धतीत शिक्षकांनी मुलांना औपचारिक रीतीने मूल्यशिक्षण द्यावे हे गरजेचे नसते तर शाळेच्या वातावरणातून व कार्यपद्धतीतून मुले स्वतःच मूल्ये ग्रहण करतात.

विकसन

मूल्यवर्धन कार्यक्रमाचे विकसन
मूल्यवर्धन कार्यक्रम सहा वर्षांच्या कालावधीत विकसित होत आला आहे. या काळात पुढील महत्वाचे उपक्रम राबवले गेले :

• पथदर्शी प्रकल्पाची रचना व अंमलबजावणी
• जगभरातील मूल्यशिक्षणासंबंधीची धोरणे आणि पद्धतींचा अभ्यास
• भारतातील शैक्षणिक धोरणविषयक दस्तावेजांचा अभ्यास
• तज्ञांशी सल्लामसलत

मूल्यवर्धन बदल अनुभव

मूल्यवर्धन कार्यक्रम सहा वर्षांच्या कालावधीत विकसित होत आला आहे. या काळात पुढील महत्वाचे उपक्रम राबवले गेले :